Yeni teknolojilerin geliştirilmesi, insan hayatını, özellikle de iş yapış tarzını olumlu yönde etkiler. Teknolojinin nimetlerinden faydalanan günümüz sektörleri arasında e-commerce ve retail sektörleri bulunur. İnternetin yaygınlaşması ile hayat bulan elektronik ticaret kavramı, makine öğrenimi ve diğer dinamik teknolojiler sayesinde her geçen gün fiziksel ticarete göre daha avantajlı bir konum elde eder. Her ne kadar e-commerce sektörüne katkı sağlayan çok sayıda teknoloji söz konusu olsa da bu yazımızda özelikle makine öğrenimi teknolojisine ve bu teknolojinin e-commerce sektörüne yaptığı katkılara değineceğiz.
Makine Öğreniminin Elektronik Ticaretteki Yeri
Makine öğrenimi, e-commerce ve retail sektörlerinde göz ardı edilemeyecek bir yere sahiptir. 2021 yılında yayımlanan WORLDEF E-Ticarette Yapay Zekâ Kullanımı raporuna göre, makine öğreniminin e-ticaret alanındaki hacmi 300 milyar doların üstündedir. Aynı raporda önümüzdeki yıllarda bu hacmin 1 trilyon doların üstüne çıkmasının beklendiği belirtilmektedir.
Müşterilere ulaşmaya yönelik yeni stratejiler geliştirerek retail firmalarına yardımcı olan makine öğrenimi teknolojisi, tüm firmalara müşteriye ulaşmada eşit derecede olanak tanır. Makine öğrenimi teknolojisi, retail sektöründe kullanılan iş yöntemlerini değiştirmesi ve maliyetleri düşürmesi ile sektördeki rekabeti artırır. Sektörü daha rekabetçi bir ortam yaratmanın yanı sıra, makine öğrenimi teknolojisi sunduğu kolaylıklar sayesinde e-ticaret işlemlerini çok daha güvenli, kârlı ve öngörülebilir bir hâle de getirir. Müşteri davranışlarını öğrenip bunlara göre strateji geliştirmeye olanak tanıyan makine öğrenimi teknolojisi, satıcıların müşterilere özel reklam kampanyaları yürütmelerini kolaylaştırır.
Yapay zekâ algoritmalarının makine öğreniminde sunduğu en büyük kolaylık, müşteri davranışlarını kolayca öğrenip taklit ederek kullanıcıların gelecekteki olası davranışlarına göre aksiyon almasıdır. Söz konusu reklam veya pazarlama olduğunda bu tarz bir teknolojinin ne kadar avantajlı olduğunu görmek zor değildir. Örneğin, belli bir kullanıcı kitlesinin satın aldığı ortak bir ürün tespit eden makine öğrenimi, bu bilgiden yola çıkarak hedef kitlesini daha spesifik bir hâle getirebilir, ilgili kullanıcıların önüne reklamını yaptığı ürünü daha sık çıkarabilir. Bu teknoloji ile hedef kitle davranışları ve alışkanlıkları analiz kişilerin hangi ürünlere ilgi duyabileceği tespit edilir ve satıcının işini kolaylaştıracak bir biçimde kişiselleştirilmiş reklamlar kullanıcılara gösterilir.
E-Commerce ve Retail Sektörlerinde Makine Öğrenimi Uygulamaları
Her ne kadar yukarıda basitçe özetlemeyi denediysek de makine öğrenimi uygulamalarının e-commerce ve retail sektörlerinde birden fazla uygulaması bulunur. Bu uygulamalardan başlıcalarını şu şekilde sıralamamız mümkündür:
- Fiyat listeleme: Her tüketici, satın aldığı ürünleri en uygun fiyattan almak ister. Bu istek, farklı e-ticaret platformlarındaki ürünlerin fiyatlarını karşılaştıran internet sitelerinin oluşmasını sağlamıştır. Bu siteler, makine öğreniminin bir türünü kullanarak belli ürünlerin farklı sayfalardaki tanımlarını ve fiyatlarını kaydederek kendi sayfaları üzerinde gruplarlar. Böylece, kullanıcılar, tek bir platform üzerinden farklı e-commerce platformları üzerinde yer alan ürünlerin fiyatlarını kıyaslayabilir.
- Ücret belirleme: Hiç internetten otel aradınız mı? Bu meşhur reklam ifadesinin sahibi firma dahil olmak üzere neredeyse tüm online bilet siteleri makine öğrenimi teknolojisi ile fiyat belirler. Sayfalarındaki biletlerin kaç kişi tarafından aratıldığı, kaç kişinin sepete ekle butonuna tıkladığı, tıklayan kullanıcılardan kaçının satın alma işlemini tamamladığı gibi pek çok detay dinamik fiyatlandırmada etkilidir. Bu sebeple gizli modda ya da farklı bir cihaz üzerinden arama yaptığınızda karşınıza çıkan fiyatlar daha ucuz olabilir. Bu tür teknolojileri özellikle otel ve uçak bileti satan siteler veya sertifikalı online eğitim sunan platformlar tercih eder.
- Site arama sonuçları: E-commerce sitelerinde çıkan arama sonuçları müşterilerin satın alma alışkanlıklarıyla doğrudan bağlantılıdır. Genellikle, bir müşteri, satın aldığı ürünün yanında o ürün ile alakalı ürünleri de satın alır. Bu durum, e-commerce sitelerinde arama yaptığınız zaman, karşınıza arattığınız ürün ile ilgili diğer sonuçların da çıkmasını sağlar. Örneğin, köpek tasması alan kullanıcıların büyük bir kısmının köpek maması da satın aldığını düşünülerek köpek tasması aratan kullanıcıların karşısına köpek maması seçenekleri çıkabilir.
- Müşteri desteği: Makine öğrenimi sayesinde büyük firmalar canlı sohbet botları ile müşterilerine canlı destek sunabilir. Chatbotlar sayesinde müşteri desteği için fazladan eleman işe almak zorunda kalmayan firmalar hem giderden tasarruf etmiş olur hem de müşterilerinin işini kolaylaştırır. Makine öğrenimi teknolojisinden faydalanan bu chatbotlar müşterilerin sorunlarını tespit edip çözüm üretmeye çalışarak müşteri sorunlarını verimli bir şekilde çözebilirler.
Makine Öğreniminin Elektronik Ticaret Sektörlerine Katkıları
Görebileceğiniz üzere, makine öğrenimi teknolojileri, e-commerce ve retail sektörlerine katkı sağlar. Makine öğrenimi sayesinde müşterilerin talepleri, ihtiyaçları ve sorunları daha kolay bir şekilde tespit edilip hızlıca bunlara yönelik çözümler üretilir. Makine öğreniminin e-commerce sektörüne sağladığı katkılardan birkaçını şu şekilde sıralayabiliriz:
- Daha verimli bir satış sürecinin yürütülmesini sağlaması
- Müşterinin isteklerini ve ihtiyaçlarına daha etkili bir şekilde cevap verilmesi
- İnternet sitelerindeki fiyatların dinamik bir şekilde belirlenmesi
- Reklam faaliyetlerinin hedef kitle odaklı bir şekilde yürütülmesi
- Hangi ürünlere ihtiyaç duyulacağını tespit ederek tedarik işlemlerini hızlandırması
- Müşterilerin sorunlarını çözmeye yardımcı olması
Sürekli yeni teknolojilerin geliştirildiği günümüz dünyasında, makine öğreniminin, e-commerce sektörüne gelecekte de katkıları olacağını ve daha yaygın bir kullanıma kavuşacağını söylemek mümkündür. Yukarıda saydığımız katkılar ise yalnızca bir başlangıç olarak görülebilir.
