Cloud SQL’i Yakından Tanıyın: Cloud SQL Sözlüğü
Global IT olarak şimdiye kadar blogumuzda yer verdiğimiz yazılarda iş yüklerinin, mobil uygulamaların ve web platformlarının bulutta çalışabilmesi için geliştirilen Google Cloud çözümlerine ilişkin ayrıntıları paylaştık. Fakat tüm bu uygulamalar, temellerinde verilerin kaydedildiği ve işlendiği tablolar barındırıyor. Google Cloud, geliştirme süreçlerinin yanı sıra, yaygın kullanılan MySQL, PostgreSQL ve SQL Server gibi veri tabanlarını da Cloud SQL ile buluta taşıyabiliyor. Bu yazımızda, Cloud SQL’i daha iyi anlamak için ihtiyaç duyabileceğiniz kavramların tanımlarına odaklanıyoruz.
App Engine, Cloud Run, Compute Engine, Google Kubernetes Engine, sanal makineler gibi pek çok çözüm ve araç, Google’ın Cloud çözüm ailesi içinde sunuluyor. Bu araçların birçoğu, geliştirici ekiplerin uygulamaların gerektirdiği altyapıları düşünmeden, sunucusuz (serverless) mimarileri kullanarak yalnızca geliştirme süreçlerine odaklanmalarına olanak tanıyor. İşin operasyon boyutunu yönetilen hizmet olarak sunan bu çözümler geliştirme süreçlerine çeviklik ve verimlilik kazandırsa da, bugünün modern uygulamaları, aynı esnekliğe veri tabanlarında da ihtiyaç duyuyor.
Bugün birbirinden farklı veri tabanı tablolarını ilişkilendirmeye ve bu ilişkiler üzerinden anlamlı sonuçlar çıkarmaya yarayan ilişkisel veri tabanı yaklaşımları yaygın olarak kullanılıyor. MySQL, PostgreSQL ve SQL Server gibi veri tabanı yönetimi sistemleri, yerel sunucularda başarıyla çalışsa da, Google servislerini kullanmaya başlayan markaların yolu Cloud SQL’den mutlaka geçiyor.
Cloud SQL, işletmelerin bütün dijital varlıklarının merkezinde konumlanan veri tabanlarını sorunsuz bir biçimde buluta aktarmalarına ve bulutun olanaklarıyla bu verilerden anlamlı içgörüler elde etmelerine olanak tanıyan bir çözüm olarak konumlanıyor. Veri tabanı kavramına yeni bir yaklaşım olarak görülen Cloud SQL, bu yönüyle yeni bir terminolojiyi de beraberinde getiriyor.
Google’ın Türkiye’deki en eski ve tek Premier iş ortağı Global IT olarak, bu yazımızda Google’ın Cloud SQL çözümünü anlamayı kolaylaştıracak kavramların bir derlemesini sunuyoruz. Bir sözlük gibi tasarlayacağımız yazımız, Cloud SQL’i iş süreçlerini ve veri tabanlarını dönüştürmek için tercih eden işletmeler için anahtar terimleri içeren bir kaynak görevi görmeyi amaçlıyor. Kavramlara geçmeden önce, Cloud SQL’in ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve ne gibi avantajlar sunduğunu anlattığımız şu yazımıza göz atabilirsiniz.
MySQL için Cloud SQL: MySQL, 6 milyondan fazla sistemde yüklü olan çoklu iş parçacıklı, çok kullanıcılı ve güçlü bir veri tabanı yönetim sistemidir. MySQL, dünyanın en popüler ilişkisel veri tabanı olma özelliğini taşır.
Cloud SQL for MySQL ise, Google’ın Cloud SQL çözümünün MySQL için özelleştirilmiş versiyonudur. MySQL’in 8.0, 5.7 ve 5.6 versiyonlarıyla uyumlu bir biçimde tasarlanan Cloud SQL for MySQL, sağlama, yama yapma, çoğaltma ve yedekleme gibi veri tabanı yönetimi görevlerini otomatikleştirmeye yarar. Ayrıca Google Kubernetes Engine, BigQuery ve Cloud Functions gibi diğer Google Cloud araçlarıyla entegre çalışabilir.
PostgreSQL için Cloud SQL: PostgreSQL veya Postgres, dünyanın en gelişmiş açık kaynaklı ilişkisel veri tabanı yönetimi sistemidir. 30 yılı aşkın süredir aktif olarak geliştirilen PostgreSQL, birçok web, mobil ve jeo-uzamsal uygulama için birincil veri deposu veya veri ambarı olarak kullanılır.
PostgreSQL için Cloud SQL, Google’ın geliştirici ekiplerin veri tabanı işlemlerine daha az, uygulamalara daha fazla zaman ayırmaları için tasarladığı, Cloud SQL çözümünün PostgreSQL için özelleştirilmiş versiyonudur. PostgreSQL’in önemli versiyonları sayılan 14, 13, 12, 11, 10 ve 9.6 ile çalışabilen bu çözüm, Cloud SQL’in tüm özelliklerini PostgreSQL için uyarlar.
SQL Server için Cloud SQL: Microsoft’un kurumsal seviyede veri tabanı pazarındaki ürünü olan SQL Server, tümleşik bir veri platformu sunan ilişkisel bir veri tabanı yönetimi sistemidir. SQL Server için Cloud SQL, SQL Server’ın tüm olanaklarını bulutta, Google olanakları ve diğer çözümleriyle birlikte kullanmaya olanak tanıyan bir hizmettir.
İlişkisel veri tabanı: RDB olarak kısaltılan ilişkisel veri tabanı, 1970’de Edgar Frank Codd tarafından geliştirilmiştir ve ilişkisel veri modeline dayanan bir dijital veri tabanıdır. Bu modelde veri tabanının sahip olduğu farklı tablolar, ortak özellikleri üzerinden birbiriyle bağ kurabilir.
Cloud SQL örneği (instance): Bir Cloud SQL örneği, temelde Google ekosistemindeki bir sanal makinedir. Sanal makine (VM), veri tabanı örneğini çalışır durumda tutmak için veri tabanı örneğini ve yazılım konteynerlerini içerir.
Veri tabanı örneği: Veri tabanı örneği, veri tabanlarını çalıştıran yazılım ve dosyalar kümesidir.
Genel ve özel IP: Cloud SQL’de genel IP, veri tabanı örneğinin genel erişime açık olduğunu gösterir. Özel IP ise yalnızca özel bulut aracılığıyla erişilen veri tabanını tanımlar.
Yüksek erişilebilirlik: Yüksek erişilebilirlik (high availability | HA) kullanan Cloud SQL örnekleri, HA olmayan örneklerden daha güvenilirdir. Cloud SQL’deki HA, birincil örnek ve yedek örnek olmak üzere iki senkronize örneğe sahip olarak çalışır. Her örneğin bir sanal makinesi vardır ve bu örnekler aynı bölgedeki, farklı bir alanda konumlandırılır.
Yük devretme (failover): Yük devretme, Cloud SQL’in ilgili hizmeti orijinal birincil örnekten, beklemedeki örneğe vermesidir. Otomatik yük devretme, bir Cloud SQL örneği önceki aralıkta sinyal vermediğinde, otomatik olarak yük devretmeyi tetikleyen bir mekanizmadır. Bu sayede yüksek erişilebilirlik sağlanır.
Bekleme örnekleri (standby instances): Failover durumu gerçekleştiğinde kullanılan, yedek örneklerdir.
Klon: Cloud SQL’de klonlama işlemi, örneğin bir kaynağın bir kopyasının tamamen bağımsız bir yeni örnek olarak oluşturulmasıdır.
Çoğaltma: Çoğaltma, bir Cloud SQL örneğinin veya şirket içi veri tabanının kopyalarını oluşturma ve işi kopyalara devretme yeteneğidir. Çoğaltma kullanmanın temel nedeni, birincil örnekte performansı düşürmeden bir veri tabanındaki verilerin kullanımını ölçeklemektir.
Okuma kopyası (read replica): Okuma kopyası, birincil örneğin tam bir kopyasıdır. Birincil örnekteki veriler ve diğer değişiklikler, okuma kopyasında gerçek zamanlı olarak güncellenir. Yazma işlemlerini birincil örneğe, okuma istekleri okuma kopyasına gönderilir. Okuma kopyası, sorguları, okuma isteklerini ve analiz trafiğini işleyerek birincil örnek üzerindeki yükü azaltır.
Kaynak sunucu: Kaynak sunucu, birincil örneğe verilen başka bir isimdir.
Cloud SQL Auth proxy istemcisi: Bu istemci, Cloud SQL tarafından sağlanan açık kaynaklı bir yazılımdır. Cloud SQL örneği üzerinde çalışan bir yardımcı işlem (companion process), bu istemciye bağlanır. Bu istemci, işletmelerin kendi sunucularında çalışır ve veri tabanı örneğine güvenli bir SSL/TLS bağlantısı kurmak ve/veya güvenlik duvarını açmak zorunda kalmamak için kullanılabilir.
phpMyAdmin: MySQL veri tabanı yönetimini internet üzerinden yapmaya olanak tanıyan, açık kaynak kodlu ve PHP diliyle geliştirilmiş bir araçtır.
SQL Workbench: SQL Workbench, veri tabanı mimarları ve geliştiriciler için birleşik bir görsel araçtır. Sunucu yapılandırması, kullanıcı yönetimi, yedekleme ve çok daha fazlası için veri modelleme, SQL geliştirme ve kapsamlı yönetim araçları sağlar. Windows, Linux ve Mac OS X’te çalışan bir masaüstü uygulamasıdır.
Toad Edge: Toad Edge, MySQL ve PostgreSQL için geliştirilmiş, yalınlaştırılmış bir veri tabanı geliştirme aracıdır. Windows ve Mac işletim sistemlerinde çalışan bir masaüstü uygulaması olarak sunulur.
pgAdmin.org: pgAdmin, hem yerel hem de uzak birden çok PostgreSQL ve EDB Advanced Server veri tabanı sunucusunu tek bir grafik arabirim üzerinden izlemek ve yönetmek için tasarlanan bir araçtır.
SQL Server Management Studio: Microsoft SQL Server 2005 sürümüyle duyurulan SQL Server Management Studio, Microsoft SQL Server içindeki tüm bileşenleri yapılandırmak ve yönetmek için kullanılan bir entegre çalışma ortamıdır.
Veri tabanı bayrağı: Bayrak, ikili değerleri belirli program yapısı göstergeleri olarak depolamak için kullanılan bir veya daha fazla veri bitidir.
Datastream: Datastream, Google Cloud ailesi içinde sunulan, sunucusuz ve kullanımı kolay, değişiklik verisi yakalama ve çoğaltma hizmetidir.
Looker: Looker, 2019’da Google tarafından satın alınan ve bugün Cloud çözüm ailesi içinde gerçek zamanlı iş analizleri yapmaya olanak tanıyan bir araç olarak sunulan iş zekası ve büyük veri analizi yazılımıdır.
BigQuery: BigQuery, Google Cloud ailesinin sunucusuz, yüksek seviyede ölçeklenebilir ve uygun maliyetli çoklu bulut veri ambarıdır. İş çevikliği için tasarlanmıştır.
Google’ın buluttaki veri tabanı çözümlerine Global IT ile ulaşın
Google Cloud veri tabanları sayesinde işletmenizi güvenilir bir platformda, çevik bir biçimde dönüştürmek istiyorsanız, veri tabanı stratejinizde Global IT’ye güvenin. Google’ın tek ve en eski Premier iş ortağı Global IT olarak, veri tabanı geçişi ve modernizasyonunuzu hızlandırmanıza yardımcı oluyoruz.
MySQL, PostgreSQL veya SQL Server ilişkisel veri tabanlarınızı Google Cloud araçlarıyla işleyebilmeniz ve anlamlı iç görülere dönüştürebilmeniz için, Cloud SQL çözümünden yararlanmanızı olanaklı kılıyoruz. Bulut dönüşümünüzü veri tabanında da gerçekleştirerek dijital rekabette ön sıralarda konumlanan akıllı bir işletmeye dönüşmek için aşağıdaki formu doldurarak bizimle iletişime geçebilirsiniz. Global IT olarak bulutta doğduk, 16 yıldır müşterilerimizle birlikte bulutla büyüyoruz.
